«Η ατελής επούλωση μετά από τραυματισμό μπορεί να οδηγήσει σε ουλές που δημιουργούν παραμόρφωση αφήνοντας ένα άσχημο αισθητικό αποτέλεσμα. Οι ουλές διακρίνονται σε υπερτροφικές, ατροφικές, χηλοειδή, μετεγχειρητικές, μετεγκαυματικές και ρικνωτικές, ενώ ειδική κατηγορία αποτελούν οι ουλές ακμής», εξηγεί η Δρ. Κωνσταντίνα Μάμαλη.
Αίτια Εμφάνισης
Οι ουλές αποτελούν φυσιολογικά σημάδια που υπάρχουν σε κάθε άνθρωπο. Ενώ πολλές ουλές οφείλονται σε άγνωστα αίτια και υπάρχουν φυσιολογικά στο σώμα από τη γέννηση, οι περισσότερες ουλές δημιουργούνται μετά από κάποιο τραύμα ή ακόμη συχνότερα μετά από ακμή. Αποτελούν ένα αρκετά σημαντικό αισθητικό πρόβλημα, κυρίως σε άτομα που βρίσκονται στην εφηβεία.
Τα φλεγμονώδη σημεία της ακμής είναι οι βλατίδες και τα φλυκταινίδια και δημιουργούνται όταν ένας τριχοσμηγματογόνος πόρος πληρείται με σμήγμα, νεκρά δερματικά κύτταρα και βακτηρίδια. Ο πόρος σταδιακά διογκώνεται και προκαλείται ρήξη στο τοίχωμά του. Εάν η ρήξη αυτή συμβεί κοντά στην επιδερμίδα, τότε η επούλωση δε δημιουργεί σημαντική ουλή ακμής. Εάν όμως συμβεί πιο βαθιά, τότε η επιδερμίδα γεμίζει με φλεγμονώδη στοιχεία και βακτηρίδια καταστρέφοντας το υγιές δέρμα και αφήνοντας πίσω μεγάλη καταστροφή ιστού που οδηγεί σε ουλές ακμής. Οι συνηθέστερες περιοχές εμφάνισης των ουλών ακμής είναι το πρόσωπο, η πλάτη και το στήθος. Σπανιότερα, σημάδια ακμής εμφανίζονται και στους γλουτούς. Εκτός από τις ουλές ακμής, υπάρχουν και διάφορες άλλες κατηγορίες ουλών που σχηματίζονται μετά από ανεμευλογιά, μετά από τραύμα ή έγκαυμα, καθώς επίσης και ουλές που δημιουργούνται μετά από χειρουργική επέμβαση. Ακόμη και οι ραγάδες, που σχηματίζονται μετά από εγκυμοσύνη ή από απότομες αυξομειώσεις βάρους, λόγω διάτασης του δέρματος, αποτελούν μορφή ουλής.
Οι ουλές ακμής σχηματίζονται είτε λόγω απώλειας δερματικού ιστού είτε λόγω αυξημένης δημιουργίας του κατά την επούλωση. Η φλεγμονή αποτελεί βασικό παράγοντα δημιουργίας των ουλών ακμής και όσο μεγαλύτερη είναι η φλεγμονή, τόσο πιθανότερη η δημιουργία ουλών ακμής. Οι ουλές ακμής διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες, στις ατροφικές και στις υπερτροφικές. Επίσης σε κάποιες περιπτώσεις η ακμή μπορεί να οδηγήσει σε χηλοειδή. Και οι τρεις κατηγορίες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: δημιουργούνται λόγω απόκρισης του οργανισμού σε φλεγμονή.
Αίτια Εμφάνισης
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η δημιουργία των ουλών οφείλεται στην παράλληλη δράση των λειτουργιών του αναβολισμού και του καταβολισμού. Για να αντιμετωπίσει η επιδερμίδα τη βλάβη, δημιουργεί νέες ίνες κολλαγόνου, μιας ινώδους πρωτεΐνης που αποκαθιστά τη συνοχή του δέρματος. Δυστυχώς η εναπόθεση του κολλαγόνου στην ουλή ακμής δεν γίνεται συγκροτημένα αλλά άναρχα, διαταράσσοντας την αρχιτεκτονική του δέρματος. Κατά τη διάρκεια της επούλωσης, ο οργανισμός παράγει πολύ κολλαγόνο, το οποίο δημιουργεί ένα έπαρμα στο δέρμα. Η αυξημένη αυτή παραγωγή κολλαγόνου οφείλεται σε αυξημένη δραστηριότητα αναβολισμού.
Χηλοειδείς ουλές ακμής μπορεί να προκληθούν σε κάποιες περιπτώσεις βαριάς ακμής σε προδιατεθειμένα άτομα. Πρόκειται για τις υπερβολικά υπερτροφικές ουλές ακμής που εμφανίζονται συνήθως στην πλάτη, τους ώμους και το στήθος. Η χηλοειδής ακμή χαρακτηρίζεται από δύσμορφες, μεγάλες ουλές και η αντιμετώπιση των αντιαισθητικών αυτών σημαδιών από ακμή είναι συνήθως ιδιαίτερα δύσκολη.
Τα χηλοειδή πολλές φορές σχηματίζονται και μετά από κάκωση του δέρματος όπως έγκαυμα, χειρουργική επέμβαση και εμβολιασμός ή μετά από δερματοστιξία (τατουάζ). Έχουν συχνότερες περιοχές εμφάνισης την πλάτη, το θώρακα και το λαιμό, καθώς επίσης και το πιγούνι και τα λοβία των αυτιών. Προσβάλλουν συχνότερα σκουρόχρωμες επιδερμίδες, και έχουν μία ιδιαίτερη προτίμηση στο γυναικείο φύλο και στη μαύρη φυλή. Συνήθως, τα αίτια εμφάνισης των χηλοειδών είναι κληρονομικά ή οφείλονται σε ενδοκρινικούς παράγοντες.
Μορφολογία
Σε αντίθεση με τις υπερτροφικές ουλές, τα χηλοειδή αναπτύσσονται πέρα από τα όρια της αρχικής βλάβης και έχουν σαφώς μεγαλύτερο μέγεθος. Συνήθως, είναι επηρμένα, κόκκινα και οφείλονται σε παθολογική υπερβολική σύνθεση κολλαγόνου και γλυκοζαμινογλυκάνης, με αποτέλεσμα την παραγωγή περίσσειας εξωκυττάριας ουσίας και την υπερπλασία του δέρματος στο σημείο του τραυματισμού.
Τα χηλοειδή εκτός από την αισθητική δυσμορφία και την αρνητική ψυχολογία που μπορεί να δημιουργήσουν στους ασθενείς, πολύ συχνά μπορεί να είναι και συμπτωματικά προκαλώντας κνησμό και πόνο. Σε αντίθεση με άλλες μορφές ουλών, τα χηλοειδή δεν υποχωρούν και δεν γίνονται πιο ήπια με την πάροδο του χρόνου.
Σε γενικές γραμμές, οι ουλές δεν εγείρουν την εμφάνιση άλλων συμπτωμάτων. Έχουν καταγραφεί, βέβαια, περιπτώσεις στις οποίες ο ασθενής ένιωθε πόνο στην ουλή, κνησμό ή και αδυναμία κίνησης λόγω συρρίκνωσης του δέρματος.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση ουλών & χηλοειδών είναι μια μακροχρόνια και απαιτητική διαδικασία. Η αποτελεσματικότητα της κάθε θεραπείας μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, ενώ συχνά απαιτείται τακτική επανάληψη των συνεδριών για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος.
Στην Cosmetic Derma Medicine, η θεραπευτική προσέγγιση που θα ακολουθηθεί επιλέγεται ανάλογα με το είδος των ουλών και μετά από κλινική αξιολόγηση της κάθε περίπτωσης από Δερματολόγο. Οι μέθοδοι που εφαρμόζονται για την επιτυχή αντιμετώπιση των ουλών & χηλοειδών είναι οι ακόλουθες:
CO2 Fractional Laser
Με τη χρήση του CO2 Fractional Laser γίνεται επιλεκτική σάρωση της επιφάνειας του δέρματος που θέλουμε να διορθώσουμε και διεγείρεται η παραγωγή κολλαγόνου από τους ινοβλάστες στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος, βελτιώνοντας αισθητά την υφή και το χρώμα των ουλών. Η αντιμετώπιση ουλών ακμής με τη μέθοδο αυτή οδηγεί σε ανάπλαση του δέρματος χωρίς το ενοχλητικό «ξεφλούδισμα» και η επούλωση είναι γρήγορη και ανώδυνη.
Το Fractional laser βοηθά τόσο στις ουλές ακμής όσο και σε ουλές άλλης αιτιολογίας.
Ο αριθμός των συνεδριών που απαιτούνται ποικίλλει ανάλογα με την έκταση της βλάβης.
Συνήθως απαιτούνται 5-6 συνεδρίες, με μεσοδιάστημα 20 περίπου ημερών. Η διάρκεια κάθε συνεδρίας είναι περίπου 30 λεπτά.
Αυτόλογη Μεσοθεραπεία
Η κορυφαία θεραπεία των Cosmetic Derma Medicine για τη θεραπεία των ουλών ακμής, αλλά και άλλης αιτιολογίας. Σε συνδυασμό με το CO2 Fractional Laser, ενισχύεται η ανάπλαση της επιδερμίδας, επιτυγχάνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα (Total Plasma Lift).
Χημικό Peeling
Απολέπιση των επιφανειακών στιβάδων της επιδερμίδας με στόχο την επιπέδωση των υπερτροφικών ορίων της ουλής και τη βελτίωση του χρώματός της. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση των δυσχρωμιών και των σημαδιών ακμής. Η θεραπεία με Χημικό Peeling είναι αρκετά διαδεδομένη, αλλά υστερεί σε σχέση με άλλες θεραπείες, διότι συνεπάγεται απολέπιση της επιδερμίδας για λίγες ημέρες.
Δερμοαπόξεση με μικροκρυστάλλους (microdermabrasion)
Στοχεύει στην απολέπιση και απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων, λειαίνοντας την υφή και μειώνοντας το βάθος των ουλών ακμής. Τα σημάδια της ακμής βελτιώνονται σταδιακά έπειτα από επαναλαμβανόμενες θεραπείες.
Εμφυτεύματα υαλουρονικού οξέος
Χρησιμοποιούνται για τη διόρθωση ατροφικών ουλών ακμής ή άλλης αιτιολογίας. Είναι ιδανικά στις boxcar ουλές ακμής, καθώς γεμίζουν και ανασηκώνουν τον πυθμένα της ουλής κάνοντας αυτή λιγότερο ορατή.
Κρυοθεραπεία
Η χρήση του υγρού αζώτου σε θερμοκρασίες που προκαλούν κυτταρική ανοξία οδηγεί στην καταστροφή των κυττάρων και τελικά στην αποδόμηση του υπερτροφικού ιστού της ουλής. Η Κρυοθεραπεία έχει μεγάλο ποσοστό επιτυχίας σε υπερτροφικές ουλές και χηλοειδή, έως 80%, και αποτελεί έναν ασφαλή και γρήγορο τρόπο καταπολέμησης των ουλών και των χηλοειδών
Ενδοβλαβική έγχυση διαλυμάτων στεροειδών & άλλων ουσιών
Τα ενέσιμα στεροειδή ενίονται στην περιοχή της ουλής και μειώνουν το σχηματισμό των ινών κολλαγόνου και ελαστίνης, καθώς περιορίζουν την έκλυση φλεγμονώδους αντίδρασης. Εκτός των στεροειδών μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αντιμιτωτικά φάρμακα. Οι εγχύσεις γίνονται μια φορά το μήνα και αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό των ινοβλαστών, μειώνοντας το μέγεθος της ουλής. Η μέθοδος χρησιμοποιείται για υπερτροφικές ουλές και χηλοειδή ακμής ή άλλης αιτιολογίας.
Εφαρμογή τοπικών στεροειδών σε συνδυασμό με τοπική περίδεση
Προσφέρουν ανακούφιση από τα συμπτώματα έντονου κνησμού και το αίσθημα τάσης στις περιοχές ήπιων υπερτροφικών ουλών και μικρών χηλοειδών.
Τοπική εφαρμογή τζελ ή φύλλων σιλικόνης σε συνδυασμό με τοπική περίδεση
Οι μέθοδοι αυτές ασκούν πίεση σε υπερτροφικές ουλές και χηλοειδή μειώνοντας το μέγεθός τους.
Χειρουργική αφαίρεση χηλοειδούς
Συνήθως αποφεύγεται, καθώς το νέο τραύμα από την χειρουργική αφαίρεση μπορεί να οδηγήσει εκ νέου σε χηλοειδές ίσως και μεγαλύτερου μεγέθους. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις απαιτείται μερική αφαίρεση, ώστε να μειωθεί ο όγκος και να είναι πιο εύκολη στη συνέχεια η εφαρμογή μιας από τις ανωτέρω θεραπείες.
Συχνές Ερωτήσεις
Ουλές – Χηλοειδή
Τι είναι οι ουλές;
Τα σημάδια ή ουλές ακμής είναι το ανεπιθύμητο αποτέλεσμα της διαδικασίας επούλωσης του ακνεϊκού δέρματος. Τα φλεγμονώδη στοιχεία της ακμής είναι οι βλατίδες, τα φλυκταινίδια και οι κύστες. Αν συμβεί ρήξη των στοιχείων αυτών βαθιά κάτω από τη βασική μεμβράνη της επιδερμίδας η επούλωση καταλείπει ουλή. Αν η ρήξη αυτών γίνει πάνω από τη βασική στιβάδα μπορεί να οδηγήσει σε δυσχρωμία που στη συνέχεια θα επουλωθεί χωρίς δημιουργία ουλής.
Οι συχνότερες περιοχές εμφάνισής τους είναι το πρόσωπο, η πλάτη και το στήθος, ενώ ενδέχεται να παρουσιαστούν και στους γλουτούς.
Είναι δυνατή η αποφυγή εμφάνισης ουλών ακμής;
Η καλύτερη πρόληψη των ουλών ακμής είναι η έγκαιρη και σωστή Θεραπεία Ακμής από τον ειδικό Δερματολόγο, ανάλογα με τη μορφή της.
Η αποφυγή πίεσης των μαύρων ή λευκών στιγμάτων επίσης βοηθά, καθώς η άσκηση πίεσης στους φαγέσωρες μπορεί να στείλει νεκρά κύτταρα, έλαια και βακτηρίδια σε βαθύτερα τμήματα της επιδερμίδας, ενισχύοντας τη φλεγμονή και τη δημιουργία μεγάλων ουλών.
Σε πολλές περιπτώσεις όμως παρά την πρόληψη, η εμφάνιση των ουλών ακμής είναι αναπόφευκτη.
Τι πρέπει να προσέχω μετά τη θεραπεία των ουλών ακμής;
Ανεξαρτήτως του τρόπου αντιμετώπισης των ουλών ακμής, είναι αρκετά σημαντικό να ακολουθείτε τις συμβουλές του θεράποντος Ιατρού Δερματολόγου, έτσι ώστε η θεραπεία να έχει τη μέγιστη αποτελεσματικότητα. Η επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες εξαρτάται από την επιλεγμένη μέθοδο θεραπείας, καθώς επίσης και από τη μορφή της ουλής. Είναι επιβεβλημένη σε όλες τις περιπτώσεις η εφαρμογή ειδικών αναπλαστικών κρεμών, καθώς και αντηλιακού για την αποφυγή δημιουργίας δυσχρωμιών.
Γιατί να επιλέξω την Cosmetic Derma Medicine για την αντιμετώπιση των ουλών ακμής;
Ο Ιατρικός Όμιλος Cosmetic Derma Medicine Medical Group είναι ο μεγαλύτερος και πιο εξειδικευμένος ιατρικός όμιλος στο πεδίο της Δερματολογίας και της Πλαστικής Χειρουργικής, με 16 κλινικές σε Ελλάδα και Κύπρο.
Οι Ιατροί Δερματολόγοι και το ιατρικό επιτελείο είναι εξειδικευμένοι στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων και έχουν αντιμετωπίσει με επιτυχία πληθώρα περιστατικών. Χρησιμοποιούνται όλες οι σύγχρονες μέθοδοι ανάπλασης με laser, η αυτόλογη μεσοθεραπεία, οι ενδοβλαβικές εγχύσεις, η εφαρμογή υαλουρονικού οξέος σε ατροφικές και υπερτροφικές ουλές ακμής που μπορούν να εξασφαλίσουν άριστα αποτελέσματα.