Εμβόλιο HPV: Ποιοι πρέπει να το κάνουν, πώς λειτουργεί

Ποιοι πρέπει να κάνουν το εμβόλιο HPV; Πόσες δόσεις; Υπάρχουν παρενέργειες; Σε ποια ηλικία; Πόσο κοστίζει; Δείτε παρακάτω τις απαντήσεις που χρειάζεστε.

Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), μια λοίμωξη που μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή, καθώς και με επαφή με το δέρμα ή το στόμα. Η εκτεταμένη ανοσοποίηση με το εμβόλιο HPV θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο πρόκλησης των παρακάτω καρκίνων:

• Καρκίνο του τραχήλου της μήτρας
• Καρκίνο του στόματος και του λαιμού
• Καρκίνο της πρωκτικής και γεννητικής περιοχής.

Ποιοι συνιστάται να κάνουν το εμβόλιο HPV;

Διάφορα στελέχη του HPV εξαπλώνονται μέσω της σεξουαλικής επαφής και σχετίζονται με τις περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Το εμβόλιο προφυλάσσει από τις συνέπειες που προκαλούνται από τους τύπους 6, 11, 16 και 18 του Ιού των Ανθρώπινων Θηλωμάτων (HPV) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για κορίτσια όσο και για αγόρια.

Το εμβόλιο  χορηγείται σε άνδρες και γυναίκες από την ηλικία των 9 ετών και πάνω. Στην αγορά κυκλοφορούν δυο εμβόλια, που ανάλογα με την κατασκευάστρια εταιρεία καλύπτουν για προστασία από διαφορετικό φάσμα ιών.

1. Το 9-δύναμο εμβόλιο με την επωνυμία Gardasil 9 καλύπτει από τα ακόλουθα νοσήματα τα οποία προκαλούνται από εννέα τύπους του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) (τύποι 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 και 58 του ιού HPV) που είναι υπεύθυνοι για νεοπλασίες.
2. Το διδύναμο εμβόλιο με την επωνυμία Cervarix προστατεύει μόνο από δυο τύπους (HPV 16 και 18). Σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα, οι τύποι 6 και 11 ευθύνονται για το 90% των κονδυλωμάτων των γεννητικών οργάνων, ενώ οι τύποι 16 και 18 για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ο ιατρός σας θα σας ενημερώσει και θα σας συστήσει ποιο είναι το καλύτερο εμβόλιο ανάλογα με την περίπτωση σας.

Ποια προστασία παρέχει το εμβόλιο HPV;

Ο εμβολιασμός δύναται να αποτρέψει τις περισσότερες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας εάν ληφθεί πριν ένα κορίτσι ή μια γυναίκα εκτεθεί στον ιό. Το εμβόλιο μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο του κόλπου και του αιδοίου στις γυναίκες, και μπορεί να αποτρέψει τα κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων (μόλυνση πέους και αιδοίου) και τον καρκίνο του πρωκτού σε γυναίκες και άνδρες.

Ο εμβολιασμός αγοριών κατά των τύπων HPV που σχετίζονται με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μπορεί επίσης να λειτουργήσει προληπτικά και να βοηθήσει στην προστασία των κοριτσιών από τον ιό, μειώνοντας πιθανώς τη μετάδοση. Ορισμένοι τύποι HPV έχουν επίσης συνδεθεί με καρκίνους στο στόμα και το λαιμό, επομένως το εμβόλιο HPV πιθανότατα προσφέρει κάποια προστασία έναντι αυτών των καρκίνων.

Σε ποιες ηλικίες χορηγείται το εμβόλιο HPV σε άντρες και γυναίκες;

Το εμβόλιο HPV συνιστάται συνήθως για κορίτσια και αγόρια ηλικίας 11 ή 12 ετών. Είναι προτιμότερο για κορίτσια και αγόρια να λαμβάνουν το εμβόλιο προτού έχουν σεξουαλική επαφή και εκτεθεί στον ιό HPV. Η επιστημονική έρευνα έχει δείξει ότι η λήψη του εμβολίου σε νεαρές ηλικίες δεν συνδέεται με τον χρόνο έναρξης της σεξουαλικής δραστηριότητας.

Ανήλικα αγόρια και κορίτσια

Τα παιδιά ηλικίας 11 και 12 ετών μπορούν να λαμβάνουν δύο δόσεις εμβολίου HPV με διάστημα έξι μηνών ανάμεσα στις δόσεις, αντί για το πρόγραμμα τριών δόσεων. Οι νεότερης ηλικίας έφηβοι 9 και 10 ετών και οι έφηβοι ηλικίας 13 και 14 ετών μπορούν επίσης να λάβουν το εμβόλιο σε δυο δόσεις. Γενικά, η έρευνα έχει δείξει ότι το πρόγραμμα δύο δόσεων είναι αποτελεσματικό για παιδιά κάτω των 15 ετών.

Έφηβοι και ενήλικες άντρες και γυναίκες

Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες που ξεκινούν τη σειρά εμβολίων αργότερα, σε ηλικίες 15 έως 26 ετών, θα πρέπει να λαμβάνουν τρεις δόσεις του εμβολίου.

Εάν κάποιος μολυνθεί με HPV, το εμβόλιο μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικό ή και να μην λειτουργήσει καθόλου. Επίσης, η ανταπόκριση στο εμβόλιο είναι καλύτερη σε νεότερες από ό, τι σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Ποιο είναι το κόστος του εμβολίου;

Με απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, το εμβόλιο στην Ελλάδα παρέχεται δωρεάν κατόπιν συνταγογράφησης στις παρακάτω ομάδες πληθυσμού.

• Κορίτσια και αγόρια ηλικίας 11 έως 18 ετών.
• Ομάδες αυξημένου κινδύνου αγοριών και κοριτσιών 11 έως 26 ετών
  (Αυτοάνοσα νοσήματα, λοίμωξη HIV, λήψη ανοσοκατασταλτικών, κακοήθη νεοπλάσματα, μεταμόσχευση).

Εάν δεν ανήκετε σε αυτές τις ομάδες, θα πρέπει να το αγοράσετε. Το κόστος των εμβολίων διαφέρει, ανάλογα με την κατασκευάστρια εταιρεία και το εύρος των τύπων HPV από τους οποίους προστατεύουν. Οι τιμές των δύο εμβολίων που κυκλοφορούν στα φαρμακεία είναι:

(*) Δηλαδή εάν κάποιος κάνει τρεις δόσεις του 9 - δύναμου εμβολίου το κόστος θα ανέλθει σε 443,70€, ενώ οι τρεις δόσεις του διδύναμου κοστίζουν συνολικά 214,44€.

Για τα νεαρής ηλικίας άτομα που μπορούν να λάβουν το εμβόλιο σε δύο δόσεις το συνολικό κόστος για το Gardasil 9 ανέρχεται σε 295,8€ και για το Cervarix σε 142,96€.

Ποιοι δεν πρέπει να κάνουν το εμβόλιο HPV;

Το εμβόλιο HPV δεν συνιστάται για έγκυες γυναίκες ή άτομα που υποφέρουν από κάποια μέτριας ή σοβαρής σημασίας ασθένεια ή γενικά έχουν χαμηλό ανοσοποιητικό. Ενημερώστε το γιατρό σας εάν έχετε σοβαρές αλλεργίες, συμπεριλαμβανομένης αλλεργίας σε μαγιά ή σε προϊόντα κατασκευασμένα από λατέξ. Επίσης, εάν είχατε σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε οποιοδήποτε συστατικό του εμβολίου ή σε προηγούμενη δόση του εμβολίου, δεν πρέπει να πάρετε το εμβόλιο.

Το εμβόλιο HPV προσφέρει οφέλη εάν είστε ήδη σεξουαλικά ενεργός;

Ναι. Ακόμα και στην περίπτωση που έχετε ήδη προσβληθεί από ένα στέλεχος HPV, θα μπορούσατε να επωφεληθείτε από το εμβόλιο, επειδή μπορεί να σας προστατεύσει από άλλα στελέχη που δεν έχετε προσβληθεί ακόμη. Ωστόσο, κανένα από τα εμβόλια δεν μπορεί να θεραπεύσει μια υπάρχουσα λοίμωξη HPV. Τα εμβόλια σας προστατεύουν μόνο από συγκεκριμένα στελέχη του HPV στα οποία δεν έχετε ήδη εκτεθεί.

Το εμβόλιο HPV ενέχει κινδύνους για την υγεία ή παρενέργειες;

Οι τυχόν παρενέργειες είναι συνήθως ήπιας μορφής. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες των εμβολίων HPV περιλαμβάνουν πόνο, πρήξιμο ή ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης.

Ωστόσο, αν και σπάνια, έχουν αναφερθεί κάποια περιστατικά ζάλης ή λιποθυμίας μετά την ένεση. Το να μείνετε καθισμένος για 15 λεπτά μετά την ένεση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο λιποθυμίας. Επιπλέον, μπορεί επίσης να εμφανιστούν πονοκέφαλοι, ναυτία, έμετος, κόπωση ή αδυναμία.

Οι γυναίκες που έχουν κάνει το εμβόλιο για HPV πρέπει να κάνουν τεστ ΠΑΠ;

Ναι. Το εμβόλιο HPV δεν αντικαθιστά το τεστ ΠΑΠ. Η τακτική εξέταση για καρκίνο του τραχήλου της μήτρας μέσω τακτικών τεστ Παπανικολάου που ξεκινούν από την ηλικία των 21 ετών παραμένει ουσιαστικό μέρος της προληπτικής υγειονομικής φροντίδας των γυναικών.

Πώς θα προστατευτείτε από τον HPV εάν δεν είστε στη συνιστώμενη ηλικιακή ομάδα εμβολίων;

Ο HPV μεταδίδεται μέσω σεξουαλικής επαφής (στοματική, κολπική ή πρωκτική). Για να προστατευτείτε από τον HPV, χρησιμοποιείστε προφυλακτικό κάθε φορά που κάνετε σεξ. Ωστόσο, έχετε υπόψη ότι το προφυλακτικό δεν προφυλάσσει 100% από την μόλυνση, επειδή ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω της δερματικής επαφής. Επίσης, μην καπνίζετε. Το κάπνισμα ενδέχεται να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, όπως επίσης το αλκοόλ και το έντονο άγχος.

Για να εντοπίσετε τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στα πρώτα στάδια, απευθυνθείτε στον ιατρό σας για τακτικά τεστ ΠΑΠ από την ηλικία των 21 ετών. Απευθυνθείτε αμέσως στον ιατρό σας εάν παρατηρήσετε σημάδια ή συμπτώματα καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, όπως κολπική αιμορραγία μετά το σεξ, μεταξύ περιόδων ή μετά την εμμηνόπαυση, πόνο στην πύελο ή πόνο κατά τη διάρκεια του σεξ.

Για την πρόληψη της μόλυνσης από τον ιό HPV, σας συστήνουμε:

• Να κάνετε HPV DNA test, σύμφωνα με την καθοδήγηση του ιατρού σας, ώστε να ελέγξετε αν έχετε μολυνθεί από κάποιο στέλεχος του HPV και αν αυτό είναι χαμηλού ή υψηλού κινδύνου.
• Να εμβολιαστείτε για τον HPV. Ο ιατρός σας θα σας ενημερώσει για τα διαθέσιμα εμβόλια ενάντια στους διάφορους τύπους του ιού.
• Να κάνετε ετησίως το τεστ ΠΑΠ με βάση τις συστάσεις του ιατρού σας.
• Να ενισχύσετε το ανοσοποιητικό σας αποφεύγοντας το κάπνισμα, το αλκοόλ και το έντονο άγχος.

Τεχνικές διάγνωσης του ιού HPV και αντιμετώπισης των βλαβών.

Εάν νομίζετε ότι έχετε ήδη προσβληθεί από τον ιό HPV είναι σημαντικό να κλείσετε ραντεβού για να σας εξετάσει ένας δερματολόγος. Εάν ο ιός έχει ήδη προκαλέσει κονδυλώματα ή θηλώματα, συνιστάται να τα αφαιρέσετε όχι μόνο για λόγους εμφάνισης, αλλά και για να μην προκληθούν περαιτέρω βλάβες.

Στην Cosmetic Derma Medicine παρέχουμε τις κατάλληλες τεχνικές διάγνωσης και τις πλέον σύγχρονες θεραπείες. Ανάλογα με τον αριθμό και το μέγεθος των βλαβών, η αντιμετώπιση των κονδυλωμάτων και θηλωμάτων που προκαλούνται από τον ιό HPV γίνεται με Laser CO2, Κρυοθεραπεία, Διαθερμοπηξία ή Χειρουργική αφαίρεση.

Για οποιαδήποτε απορία, μη διστάσετε να μας καλέσετε ή να αφήσετε το μήνυμα σας παρακάτω και θα σας απαντήσουμε το συντομότερο δυνατόν.

Ελέγχθηκε από τους δερματολόγους της Κλινικής Δερματολογίας, Αισθητικής και Πλαστικής Χειρουργικής Cosmetic Derma Medicine στις 06/07/2022.